ABC – ekrany wielkoformatowe w technologii LED
Ekrany LED: przyszłość reklamy cyfrowej
Ekrany wielkoformatowe, dedykowane do prezentacji treści reklamowych, przeżywają systematyczny rozwój. Idzie on w wielu kierunkach, optymalizując parametry wyświetlania oraz koszty inwestycji.
Różnorodność ekranów w codziennym życiu
Jest wiele typów ekranów, z którymi spotykamy się na co dzień, praktycznie wszędzie. Reklamy w przestrzeniach galerii handlowych, w restauracjach, na lotniskach, w muzeach, w miejscu pracy i rozrywki, są integralnym elementem naszego życia i przekazu treści jaki do nas dociera.
Technologia ekranów LED
Obok wielkoformatowych ekranów LCD/LFD, w tym też złożonych z wielu ekranów- ścian typu videowall, coraz więcej instaluje się ekranów LED, czyli modułowych konstrukcji opartych na technologii matryc diodowych.
Na początku więc, tak w skrócie, warto powiedzieć na czym ta technologia polega. Dioda LED to punkt emitujący światło na zasadzie elektroluminescencji w półprzewdoniku, podczas przepływu prądu. Poszczególna dioda to jeden pixel, złożony z trzech podstawowych barw (RGB). Gęstość rozmieszczenia pixeli decyduje o rozdzielczości ekranu. Podstawowym parametrem określającym tę wartość jest tzw. plamka, czyli mierzona w mm, odległość między dwoma sąsiadującymi diodami (dokładnie pomiędzy środkiem diód). Często więc spotykamy się z wartościami typu P8, P4, albo np P0,88. Im mniejsza wartość plamki, tym większa rozdzielczość ekranu. Więcej punktów świetlnych to jednak najczęściej większa zużyta energia oraz koszt samego produktu.
Elementy konstrukcji ekranów LED
Kolejnym elementem, który stanowi o wielkości i proporcjach ekranu jest moduł LED, czyli komponent zawierający określoną ilość diod ledowych. Producenci stosują tu różne rozmiary, kierując się określonymi standardami, które determinowane są najczęściej „okrągłą” cyfrą, określającą wielkość plamki oraz proporcjami ekranu. Im mniejsze moduły LED, tym bardziej elastycznie można skomponować wymiary całego ekranu, który stanowi wielokrotność tych modułów. Natomiast przesadnie duża ilość modułów, może negatywnie wpływać na możliwości precyzyjnego montażu, tak, że łączenia będą nadmiernie widoczne. Niezależnie od zastosowanej techniki, grawitacja, czy też drgania powierzchni, gdzie zamontowany jest ekran, może spowodować uwidocznienie miejsca styku modułów. Dlatego tak ważna jest precyzja montażu oraz jakość i powtarzalność poszczególnych elementów.
Moduły LED i kabinety
Przy ekranach in-door (wewnątrz budynków) najczęściej wykorzystuje się moduły 256x256mm, 288x288mm, 250x250mm lub 256x128mm lub 128x128mm. Moduły instalowane są głównie poprzez systemem precyzyjnych magnesów, do metalowych konstrukcji, zwanych kabinetami. Producenci stosują technologie oparte na kabinetach o różnych proporcjach, np. 2×2, 3×3, 4×3 lub 3×4 moduły lub też do większej ilości.
Na pewno bardziej precyzyjnie dopasowane są kabinety, które wytwarzane są przez producenta modułów LED. Często jednak, ze względów ekonomicznych (koszt produkcji i transport), część firm, która firmuje ekrany LED, decyduje się na zlecanie produkcji konstrukcji na miejscu, u lokalnych wytwórców elementów stalowych.
Kontrolery, playery, elementy montażowe
Co zrobić dalej, żeby połączyć „klocki” jakimi są moduły LED tak, żeby finalnie można było cieszyć się obrazem uzyskanym obrazem? Poszczególne elementy łączone są specjalnymi taśmami. Do tak połączonych modułów, od ich wewnętrznej strony, mocowane są karty odbiorcze, dekodujące obraz przekazywany z kontrolera/kart (nadawczych). W zależności od rozdzielczości stosuje się daną ilość kart odbiorczych oraz nadawczych. Karta nadawcza odpowiedzialna jest za przekaz do danej ilości pixeli (diód LED). Z powszechnie stosowanych na rynku kontrolerów, najprostsze urządzenie przekazują sygnał do ok 1mln pixeli. Czyli może spokojnie obsługiwać np. ekran o proporcjach i ilości modułów 16×10, gdzie przy plamce P4 jest, jak można policzyć, ok 655tys pixeli. Każdy ekran musi być też wyposażony w odpowiednią ilość zasilaczy oraz co chyba najważniejsze- komputer/player odpowiedziany ze przekazywanie treści.
Taki komputer, może też być wykorzystywany do monitorowania poprawności przekazu. Może informować, czy ekran nadaje właściwy obraz oraz czy nie występują błędy i awarie poszczególnych podzespołów.
Wybór ekranu LED
Decydując się na wybór ekranu LED należy mieć przede wszystkim na uwadze funkcjonalność produktu. Szczególnie w przestrzeniach handlowych oraz tam, gdzie w odbiorze klienta liczy się jakość i profesjonalizm. Warto więc decydować się na inwestycje w produkt sprawdzonego dostawcy, powtarzalny, z dobrze opracowanymi procesami wdrożenia i serwisu.
Zastosowanie ekranów LED
Sam produkt należy dobrać odpowiednio do zastosowania. Przyjmuje się zależność pomiędzy wielkością plamki i minimalnej odległości obserwacji. W większych przestrzeniach, np. w galeriach handlowych, odległość obserwacji zakłada się od 4 do 100m. Tak więc powszechnie stosowana plamka to P4 (4mm). W mniejszych pomieszczeniach, np. w salach konferencyjnych, w muzeach, gdzie ekrany obserwujemy z bliskiej odległości, stosuje się plamki od 2,5mm do dużo mniejszych. Z kolei w ekranach zewnętrznych stosuje się najczęściej plamkę P6-P10, chociaż tutaj też od pewnego czasu obserwuje się trend podbijania rozdzielczości i wykorzystywania ekranów z bardziej wyrazistym obrazem.
Ekrany In-door i Out-door
Tak jak zostało powyżej nadmienione, ekrany możemy podzielić na zewnętrzne, które technologicznie przystosowane są do pracy w zmiennych warunkach pogodowych oraz wewnętrzne, które stosowane są jedynie w pomieszczeniach. Ekrany zewnętrzne obok zabezpieczeń związanych z pyłem i wilgocią oraz skrajnymi temperaturami, (najczęściej z normą IP65), mają też z reguły większą jasność, która umożliwia właściwy odbiór obrazu przy dużym nasłonecznieniu. Spotyka się ekrany z jakością rzędu 6-7tys nit, podczas, gdy ekrany wewnętrzne mają tę wartość na poziomie ok 1tys nit.
Ekrany zewnętrzne wymagają często zastosowania podkonstrukcji do montażu na elewacjach budynków lub w przypadku wolnostojących cyfrowych billboardów reklamowych. Istotnym czynnikiem jest kwestia dostępu instalacyjno-serwisowego. Powszechnie stosuje się ekrany z dostępem z tyłu ekranu, ale wymaga to utrzymania pewnej odległości od miejsca montażu. Droższe zazwyczaj są ekrany z dostępem od frontu. Producenci zazwyczaj umożliwiają takie rozwiązanie w przypadku większych plamek. Czasem spotyka się rozwiązania teleskopowe, gdzie istnieje możliwość otwarcia całego ekranu lub jego części w układzie poziomym lub pionowym, na zasadzie mechanicznego teleskopu. Ekrany zewnętrzne charakteryzują się też wyższą wagą, stąd bardzo istotne jest opracowanie projektu architektonicznego z określeniem nośności ściany lub stalowego słupa na którym jest zamontowany.
Ekrany witrynowe
Swoistym rozwiązaniem pośrednim są ekrany tzw. semi-outdoor, czyli te stosowane w witrynach, z ekspozycją na zewnątrz. Takie ekrany nie są narażone na czynniki pogodowe, tak więc podstawowym parametrem wyróżniającym jest tutaj jasność, najczęściej 2500-4000tys nit. Trzeba pamiętać, że jasność w standardowych ekranach wewnętrznych, jak tu już wspomniano, sięga 1000nit. Najczęściej jednak użytkownicy ekranów, mając na uwadze zużycie energii, redukują ten parametr do ok 50%. To nadal jest 500nit, czyli wartość jaka w podwyższonym standardzie, zapewniają wielkoformatowe monitory LCD.
Ekrany zakrzywione
Jak tu już wspomniano, ekrany LED, ze względu na modułową konstrukcję, zapewniają bardzo elastyczne podejście do zabudowy powierzchni. De facto „sky is the limit” jeżeli chodzi o wielkość i kształt zabudowanej powierzchni. W niektórych ekranach dzięki zastosowanym patentom łączeniowym, można zabudowywać również krzywizny. Idąc dalej, producenci skonstruowali moduły elastyczne, które wprost umożliwiają zabudowanie elementów zaokrąglonych. Coraz częściej więc spotyka się cyfrowe obrazy na słupach, albo też na podwieszonych ringach/pierścieniach.
Ekrany transparentne
Innym rozwiązaniem są ekrany transparentne. Umożliwiają prezentacje obrazu w witrynie, tak że widać go na zewnątrz a jednocześnie umożliwiają dopływ światła do wewnątrz. Jest to możliwe dzięki specjalnie zastosowanej zróżnicowanej rozdzielczości w układzie wertykalnym vs układ horyzontalny. Dla przykładu spotyka się ekrany, które mają w pionie rozdzielczość P3,6mm a w poziomie P7.2mm
Zabezpieczenia modułów LED
Ekrany LED to urządzenia, które są z jednej strony delikatne i wymagają bezpiecznego transportu oraz uwagi i precyzji podczas montażu, ale też dzięki zastosowanym technologiom są coraz bardziej bezpieczne w użytkowaniu. Coraz częściej, zwłaszcza przy mniejszych plamkach, przestrzenie pomiędzy diodami wypełniane są laminatem, a co za tym idzie w znacznym stopniu je chroni. Ma to szczególne znaczenie na brzegach modułów, które mają tendencje do wykruszania się. Dodatkową funkcja takiego laminatu jest zwiększenie kontrastu ekranu, gdyż nie świecące, w ramach danego obrazu diody, nie odbijają światła tych aktywnych.
Przy większych plamkach, czyli mniejszej rozdzielczości ekranu, diody LED można z kolei wymieniać. Jest to związane z procesem marginalnego, ale jednak, wypalania się poszczególnych pixeli. Działania serwisowe przewidują wtedy wymianę modułu LED lub wymianę uszkodzonej diody. Ten pierwszy wariant jest możliwy, dzięki temu, że większość dostawców ekranów LED przewiduje tzw bufor serwisowy, czyli 3-5% modułów dostarczonych extra. Jest to bardzo istotne, żeby wymieniane moduły pochodziły z tej samej serii produkcyjnej. Drugi sposób to wymiana diody LED na sprawną, co nie jest czynnością skomplikowaną, ale jednak czasochłonną.
Gdzie kupować ekrany LED?
Jak już to zostało wcześniej określone, bardzo istotne jest pochodzenie ekranu. Rekomenduje się zawsze zakup u sprawdzonego dostawcy. Mowa tu zarówno o renomowanych producentach wyświetlaczy, ale też o grupie sprawdzonych polskich dostawców/asemblerów. Bezpieczny zakup, to dobra jakość produktu, którą można sprawdzić w ramach rynkowych referencji. Istotna jest też dostępność i szybkość serwisu, w razie awarii urządzenia. Niejednokrotnie zdarzało się na naszym krajowym podwórku, że korzystnie zrobiony zakup przerodził się w koszmar użytkownika, bo okazało się, że firmy, która zainstalowała ekran już nie ma.
Wdrożenie- instalacja i konfiguracja ekranu LED
Jak już wybraliśmy producenta/dostawcę ekranu LED, należałoby przystąpić do etapu wdrożenia, czyli instalacji, konfiguracji i wstępnego uruchomienia ekranu. Generalnie w większości przypadków jest to integralny, nierozerwalny element całej usługi, której końcowym elementem jest pracujący ekran. Wdrożenie należy zacząć od w właściwego wyboru i przygotowania powierzchni, na której ekran będzie zainstalowany. Musi ona zakładać odpowiedni margines, umożliwiający wentylacje ekranu. Powierzchnia musi być wzmocniona, równa i stabilna. Zakłada się, że ekran LED powinien być montowany na płycie OSB o optymalnej grubości 1,8mm. Musi być też wyprowadzone okablowanie odpowiedzialne za przyłączenia prądowe oraz sieciowe. Istotne jest to, żeby w momencie instalacji funkcjonowało już połączenie internetowe. Dzięki temu można sprawdzić poprawność pracy ekranu oraz implementacji zadanego contentu reklamowego. Później, przy codziennej pracy ekranu, łącze internetowe umożliwia natychmiastowe zmiany wyświetlanych treści oraz monitoring pracy sprzętu.
Ekrany LED- dostęp serwisowy
Należy też pamiętać, że istotny jest dostęp serwisowy, co należy uwzględnić zwłaszcza przy ekranach witrynowych. Wymiana modułów LED nie jest trudna, ale wymaga minimalnej przestrzeni do przeprowadzenia tej operacji.
Oprogramowanie do zarządzanie treścią reklamową
Istotnym, w zasadzie kluczowym elementem całego rozwiązania, jakim jest ekran LED, jest oprogramowanie do zarządzania contentem. Umożliwia zarówno umieszczanie samych treści jak i ich rozmieszczenie na ekranie a także harmonogram, najczęściej tworzony w postaci pętli czasowych.
Część producentów ekranów ma własne oprogramowanie, udostępniane w formie licencji i umiejscawiane na serwerze firmowym lub w chmurze. Cześć producentów sprzętu lub/i firm specjalizujących się w produkcji i sprzedaży oprogramowania świadczy dodatkową usługę zarządzania treścią, realizując ten proces na zlecenie użytkowników ekranów.
Energooszczędność w ekranach LED
Ostatnim, szczególnie godnym zaakcentowania kryterium wyboru ekranu, jest jego energooszczędność. Wiadomo jak dużą wagę mają koszty energii. Koszt ekranu de facto można w całości skalkulować po kilka latach jego działania. Cena wyjściowa ekranu w porównaniu z produktami konkurencji może znacząco różnić się od kosztów końcowych. Ma to szczególne znaczenie, jeżeli decydujemy się na globalną inwestycje w ekrany LED, np. do sieci sklepów. Większość producentów przestawia się na produkty o coraz mniejszym poborze prądu. Warto więc porównywać parametry. W szczególności istotny jest tzw średni pobór prądu, który zakłada standardowe wyświetlanie contentów reklamowych w danym czasie.
Podsumowanie
Reasumując, jest wiele opcji wyboru. Decydujemy się ekonomiką, jakością, rozdzielczością a także przeznaczeniem ekranu. Ekrany LED to urządzenie o bardzo dużej żywotności, gdzie większość producentów deklaruje ok 100 000 godz. pracy. To znacznie więcej niż monitory LCD. Można więc założyć, że zakup ekranów LED to inwestycja długofalową i z pewnością wartą rozważenia w przypadku, kiedy naszym narzędziem marketingowym jest dynamiczny, wysokiej jakości obraz.
W NTBX świadczymy kompleksową usługę sprzedaży ekranów LED, wraz z wdrożeniem. Korzystamy z produktów sprawdzonych, z pełnym dostępem serwisowym.